Nasze tradycje narodowe przyzwyczaiły nas do organizacji wielu ważnych momentów w kościele, z udziałem osoby duchownej. Jednak społeczeństwo nie jest w pełni wierzące, a z roku na rok coraz popularniejsze staje się branie ślubu cywilnego, zamiast kościelnego, jak i pogrzeb świecki zamiast pochówku kościelnego. Dla wielu jest to jeszcze temat nieznany i trudno wyobrazić sobie pogrzeb poza murami kościoła, ale każda rodzina stająca przed tym wyborem może zdecydować, który z pogrzebów urządza – katolicki czy pogrzeb świecki. Na czym polega pogrzeb świecki i czym różni się od tego, który znamy z kościoła?
Pogrzeb świecki – czym jest?
Pochówek niekatolicki, innymi słowy pogrzeb świecki, jest ceremonią w pełni pozbawioną symboli i obrzędów religijnych. Oznacza to, że osoby, które gromadzą się podczas tego rodzaju uroczystości, nie modlą się, nie uczestniczą we mszy świętej oraz nie ma wśród nich kapłana („zastępuje” go tak zwany mistrz ceremonii). Najczęściej na pogrzeb świecki decyduje się rodzina zmarłego deklarującego za życia, że jest ateistą. Agnostycy oraz osoby niepraktykujące również bywają chowani w sposób świecki, ale nie jest to regułą. Często nawet osoby niemające z żadną wiarą wiele wspólnego mają pogrzeb w obrządku katolickim.
Jak przebiega pogrzeb świecki?
Przebieg ceremonii jest podobny do znanego pogrzebu kościelnego. Przed i podczas pożegnania ciało zostaje wystawione w domu pogrzebowym. Jest to jednak miejsce pozbawione wszelkich symboli religijnych – zostają one zakryte lub tymczasowo usunięte z pomieszczenia. Osoba, która prowadzi uroczystość, podobnie jak kapłan podczas kazania na mszy świętej, oprócz powitania wszystkich przybyłych żałobników, wygłasza mowę dotyczącą życia zmarłej osoby (na podstawie informacji przekazanych przez rodzinę), często także snuje refleksje na temat przemijania oraz śmierci. Niemal każdy pogrzeb świecki wiąże się z przemowami członków rodziny oraz przyjaciół zmarłego. Mają one miejsce zarówno w domu pogrzebowym, jak i na cmentarzu. Prawda jest taka, że przebieg całej ceremonii w dużej mierze zależy od indywidualnych decyzji osób, które ją organizują. Jedni będą woleli zachować tradycyjny obrządek (z wyłączeniem symboli religijnych), inni zdecydują się na dodatkowe elementy, takie jak puszczenie cichej muzyki w tle podczas uroczystości, albo zaprezentowanie pokazu zdjęć lub filmów przedstawiających ważne momenty z życia zmarłej osoby. Jeśli rodzina zmarłego decyduje się na pogrzeb świecki, musi liczyć się z kosztami – zazwyczaj wynoszą one kilkaset złotych.